In El Chalten leerde ik mate (matee) drinken zoals het hoort van Juan, een jonge Argentijn uit Ushuaia. Hij was op doortocht met zijn vriendin om allerlei soorten dans onder de knie te krijgen.
Mate is de nationale drank van Argentinië en wordt gemaakt op basis van de kruidige bladeren van de groenblijvende hulstboom. De smaak is bitter, met een grasachtige nasmaak. Je kan er naar smaak suiker bij doen.
Maar het speciale van het drankje is de manier waarop het gedronken wordt. De beker, een matecito, is een soort uitgeholde kalebas. Peervormig voor de zoete versie, een bolletje voor de bittere mate. De meeste matecitos zijn hier trouwens echte kunstobjecten, gegraveerd en geschilderd. Tegenwoordig worden ze ook in metaal en plastiek gemaakt. In de beker steek een soort metalen of bamboe rietje met ingebouwde zeef, de bombilla.
Mateïne bevordert de ontspanning van de spieren en geeft een regelmatig hartritme. Het neemt de honger weg en werkt vochtafdrijvend. Ideaal tegen een kater volgens de locals. Darwin beweerde zelfs dat hij er beter van sliep.
In gezelschap wordt het drankje volgens een bepaald ritueel gedronken. De cebador maakt de mate klaar. De matecito wordt voor de helft gevuld met de yerba (kruid) en daarna prikt hij er de bombilla door. Langs het buisje laat hij heet, maar niet kokend water omlaag sijpelen. Zo wordt de yerba onderaan vochtig. De cebador proeft altijd als eerste, vult bij en geeft door met de rechterhand, met de klok mee. Elke drinker zuigt de mate op via de bombadilla, zonder te schudden en nooit vanuit de mondhoek. Voordat de matecito doorgegeven wordt, passeert hij altijd eerst bij de cebador. Die kijkt of er bijgevuld moet worden.
Ik heb een matecito, bombadilla en wat yerba mee, dus de liefhebbers mogen altijd eens komen proeven. Voor de ‘happy mate’ kan ik echter niet zorgen.